Демократы Чувашии 19-21 августа 1991 года сорвали путч ГКЧП в Чебоксарах. Вспоминая исторические дни. К 25-летию антикоммунистической революции в России.
Российская общественность отмечает в эти дни провал путча ГКЧП 1991 года. Попытка реакционеров и наследников Красной империи повернуть историю вспять тогда не удалась. Антигосударственный переворот сорвали демократы первой волны горбачёвской перестройки и сторонники первого Президента новой России Бориса Ельцина.
More...
Ҫак сайтри хыпарсене пӗр сиктермесӗр йӗрлесе пыракансене тата информатор йышӗнчисене тӳрех пӗлтерем: ку хыпара пӗр-пӗр партие мухтаса та, хурласа та ҫырмастӑп. Тупата Туршӑн та, маншӑн пурте пӗрех: хальхи вӑхӑтри созывра тӗрлӗ парти сӗмӗпе депутата суйланнисем те, ҫитес суйлавра лекме ӑнтӑлакансем те. Ҫапах та суйлав умӗнхи агитаци тапхӑрне сӑнама, пытармастӑп, питех те кӑсӑклӑ. Унтан та ытларах – кулӑшла та.
Халӑх тетелӗнчи ушкӑнсенче те паян кандидатсем пӗрне-пӗри хурласа ҫырнине, хӑйсен тӑрӑшӑвне вара ырӑ енчен кӑна кӑтартма талпӑннине курса тӗлӗнмеллипех тӗлӗнетӗп.
Тему про культуру пития для Чувашского народного сайта предложил наш постоянный читатель, старейшина и старожил одной из деревень Чебоксарского района Чувашии. Хотя читатели сайта едва ли заинтересуются этой набившей оскомину проблемой (анализ показывает, что интернет-пользователи грустно-серьезными вопросами редко увлекаются), считаю возможным предложить нашим читателям ознакомиться с некоторыми рассуждениями аксакала.
На антиалкогольные размышления старейшину навлек случай, произошедший в его родной деревне в день чествования сельских строителей.
"Ашмарин ятне тӗлли-паллисӗр турткалама кирлӗ мар пуль. Ҫук унӑн апла калани.
Ашмарин — революционер, пӗрлӗхлӗх ӗҫлевҫи мар. Ахаль ӑславҫӑ ҫеҫ."
Ашмарина "ахаль ӑславҫӑ" теме хӑю ҫитерекен ахаль мар, ытарайми, иксӗлми циттатлӑхлӗпе хисеплӗ Agabazar хоспочина чӑваш чӗлхипе историне, культурине, сӑмахлӑхне юратуллӑ туйӑмпа пӗтӗм вӑйне парса ӗҫленӗ генийӗн сӑмахӗсене пӗлтерес, хам ҫав шухӑшсене пушӑ вырӑнтан аса илменнине кӑтартса парас терӗм.
Пулаҫҫӗ вӗт ҫынсем — пуринпе те ҫапӑҫса ҫӳрекенсем. Пирӗн ялта, Трак тӑрӑхӗнче, (ялне палӑртмастӑп, атту ҫак ҫын киле вӑрҫӑнма килӗ, унран темӗн те кӗтме пулать) тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ хӗрарӑм, 70-е ҫитнӗскер, пурӑнать. Ку вӑхӑтра лӑпкӑ пурнӑҫпа, мӑнуксемпе киленмелле пек. Анчах вӑл ҫил-тӑман пек авӑрттарса-ҫавӑрттарса ҫӳрет. Ялта вӑл вӑрҫӑнман ҫын та юлмарӗ пуль. Юрать, кӳршӗллӗ пурӑнмастпӑр, унсӑрӑн пӗр кун та лӑпкӑ ҫывӑраяс ҫук.
Кӳршисем пирки ахальтен мар сӑмах пуҫларӑм-ха. Лешсем вырӑнпах выртакан ашшӗ патне хуларан килсе ҫӳреҫҫӗ.
Чӑваш халах сайчӗ аталанма пуҫланнӑранпа 11 ҫул та ҫитсе пырать. Хальхи вӑхӑтра тӗнче тетелӗнче чӑвашла ҫыракансем те сахал мар теме пулать, ҫавах та вӗсем ҫителӗксӗр. Нумай пулмасть эпир ятарлӑ ыйтӑм пуҫларӑмӑр — чӑвашла ҫырма чӑрмантаракан сӑлтавсене палӑртас терӗмӗр. Тепӗр енчен ку вӑл пирӗн 11 ҫулхи ӗҫе те кӑтартса пама тивӗҫлӗ: ҫак вӑхӑт хушшинче чӑваш чӗлхине эпир интернета сарма пултартӑмӑр е ҫук. Тӳрех каласа хӑварас пулать — ку тӗлӗшпе эпир кӑна мар, ыттисем те ӗҫлеҫҫӗ, ҫавах та пирӗн ку ӗҫре яваплӑх пысӑк пулнине палӑртас килетех.
Чӑваш Республикинчи Патӑрьел ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ятне-сумне тӗнчене кӑларнӑ Геннадий Айхин ӗнер черетлӗ ҫуралнӑ кунӗ пулчӗ. Вулавӑшсем ку куна палӑртмасӑр хӑвармарӗҫех пулӗ. Анчах сӑмахӑм ятлӑ-сумлӑ ҫынсене асра камсем тытни, камсем манӑҫа кӑларни пирки мар. Ҫӗтӗк кӗнеке ҫинчен. Ҫӗтӗк кӗнеке малашлӑха ҫул уҫнипе уҫманни пирки.
«Геннадий Айхи ҫуралнӑ кун паян», — тесе ҫырнӑ ӗнер Фейсбукри хӑйӗн странцинче Марина Карягина тележурналист, драматург, сӑвӑҫ. «Ун сӑввисене кӗлӗ пек вулатӑп», — пысӑка хурса хаклать ентешне М.
"Аптранӑ кӑвакал кутӑн чӑмнӑ", — тет чӑваш.
Кӑвакал сӑнне илнӗ вырӑн.
Чӑваш наци телекуравӗ ятарлӑ пӗчӗк клип кӑларнӑ.
"Спасём чувашский язык" ятлӑ вӑл.
Тӗнчере ултӑ пин чӗлхе, вӗсенчен кашни ҫирӗм пилӗкӗшӗ кашни ҫул вилсе пырать иккен. Мӗнле "хавахалану" кӳме пултараҫҫӗ ҫак сӑмахсем?
Ҫын (чӑваш) тӳрех ҫапла шутласа илет: "Аха, вилсе пыраканнисем эпир ҫеҫ мар иккен-ха, эппин, мӗншӗн пит хурланас; вилекен япала вилтӗрех эппин!
Пуҫра капланнӑ шухӑшӑм-кӑмӑлсӑрланӑвӑма, вӗчӗрхенӗвӗм-тарӑхӑвӑма хут ҫине куҫармалла-ши тесе ӗнертенпе пуҫ вататтӑм. Паян ҫак сайта кӗрсен Аҫтахар Плотниковӑн «Мы нищеброды что ли?» статйине вуласа тухсан аллӑм клавиатура патне ирӗксӗрех туртӑнчӗ.
Анчах эпӗ — кӑшт урӑххи пирки. Пуяннисем хӑйсен мулӗпе мухтанни-каппайланни-курнӑҫланни-пуҫ каҫӑртни ҫинчен мар. Э-э, чим-ха, мухтанни-каппайланни-курнӑҫланни-пуҫ каҫӑртни пиркиех. Анчах укҫапа кӑна мар, вырӑссем пиллӗкмӗш точка текен вырӑн ҫемҫе вырӑн (тавталогишӗн каҫару ыйтатӑп) йышӑннипе сӑмса каҫӑртни ҫинчен.
«Мы нищеброды что-ли?» — тет спорт министр ҫумӗн арӑмӗ. Ҫапла май вӑл хӑйне хура халӑхран ҫӳллӗрех пулнине кӑтартасшӑн пулинех.
Хальхи тӳре-шара хура халӑхран тухнӑ пулин те хӑйсене мӑнкӑмӑллӑ тытни никамшӑн та тӗлӗнтермӗш япала мар ӗнтӗ. Ҫавӑнпа та ку ыйтӑва хускатмӑпӑр. Паянхи кун кашни ыттисенчен чаплӑрах курӑнма тӑрӑшать — ҫуртне кӳршӗсенчен ҫӳллӗрех лартать, тимӗр лашине хӑватлӑраххине туянма тӑрӑшать, тата ытти те. «Чухӑннисен» йышне уйрӑмах лекесшӗн мар.
Анчах пӗр 20-25 ҫул каялла ку тӗлӗшпе лару-тӑру пач урӑхлаччӗ.
-0.7 °C
