Чувашская и татарская версия образования Казанского ханства в первой половине XV века
Сегодня очень необычная тема лекции. Для многих она может показаться ошеломляющей, сколько не по своей информативной составляющей, а по самой постановке вопроса. Как это так? Все ведь понятно – Казанское ханство это осколок Золотой Орды, где ордынцы установили свою деспотическую власть, а покоренные народы исправно платили дань. Что еще за чувашская версия образования ханства может быть?
More...
Маттур чӑваш ывӑлӗ Вадим Петрович Ефимов культурӑ министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫласа чипер те йӗркеллӗ ӗҫленине лайӑх астӑватпӑр. Шел пулин те, В.П. Ефимовӑн вӑл ӗҫрен тухса каймалла пулчӗ. Паллах, ӗнтӗ, тухса кайнин сӑлтавне пирӗн пӗлмесен те юрать. Хальхи вӑхӑтра вӑл Чӑваш Академи драма театрӗн директорӗ пулса ӗҫлет. Ытла та аяла лартни мар-ши ку куҫару?
Культура министрӗн театрсемпе ӗҫлекен ҫумӗ пулса паллӑран та паллӑ режиссер Вячеслав Николаевич Оринов ӗҫлеме пуҫларӗ. Режиссура ӗҫӗ В.Н. Ориновӑн юратнӑ ӗҫӗ пулнине аван пӗлетпӗр. Каялла, хӑйӗн ӗҫне таврӑнма вӑл пӗрре те хирӗҫ пулас ҫук.
Шупашкар хула влаҫӗсем кинемисене урамран хӑваласа кӗртме йышӑннӑ. Ку ыйтӑва тӳре-шара чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ҫавра сӗтеле пухӑнса сӳтсе явнӑ.
Турра шӗкӗр, республикӑн тӗп хулинчи портфельлӗ ҫынсем урама уҫӑлма тухнӑ ватӑсене хӑваласшӑн мар-ха. Вӗсем хула урамӗсенче суту-илӳ тӑвакансемпе йӗрке тӑвасшӑн. Урамра сутса лараканӗсем, иртсе ҫӳренӗ чух асӑрханӑ тӑрӑх, чылай чухне — ҫулланнӑ ҫынсем.
Ятарласа ирӗк паман вырӑнта сутакансемпе мӗн тумаллине сӳтсе явма пакунлисем те — Шупашкар хулинчи ШӖМӗн управленийӗн полици пуҫлӑхӗн ҫумӗ Сергей Филиппов, ЧР Патшалӑхӑн ветеринари службин аслӑ инспекторӗ Алексей Семёнов, Шупашкар хулин тӗп ветеринарӗ Андрей Сидоренко — пуҫтарӑннӑ.
Праздник «Кӗрсӑри–2016» по календарю Чувашского народного сайта отмечен 5 ноября как «Хурлану кунӗ» (День скорби). В соответствии с этим ныне он в Чемень карди у деревни Малый Сундырь Чебоксарского района Чувашии, в отличие от прежних годов, был приурочен ко Дню единения России и посвящен воинским почестям и светлой памяти чувашских ратников прошлых веков.
...Погода выдалась тихой, мягкой, с обильным снегопадом. Под минорную музыку на гостей праздника она навевала грустное настроение.
Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Шупашкарти В.И. Чапаев скверне йытӑ-кушака хӳтӗлекенсем пухӑннӑ. Вӗсем Раҫҫей Федерацийӗн Пуҫиле кодексӗн 245-мӗш статйине хытарма, тӗнче тетелӗнче вырнаҫнӑ петицисенче алӑ пусма ыйтнӑ. «Эпир ҫакна тивӗҫ мар», «Пирӗн те пурӑнас килет» йышши лозунгсемпе пӗрлех ҫакскерсем Хабаровскра чӗрчунсене шар кӑтартакан икӗ хӗре пуҫиле майпа айӑпламалли йышши плакатсем ҫырса тухнӑ.
Йытӑ-кушак пусса ҫиекенсем пирки Пӗрремӗш каналпа темиҫе кӑларӑм кун ҫутти курнӑччӗ.
На этом изображениии — Центральная Соборная мечеть имени «Трех сподвижников» («Өч сәхабә мәчете») Духовного Управления Мусульман Чувашской Республики в татарском селе .Шыгырдан Батыревского района Чувашской республики. Она построена в честь трех сахабов (сподвижников) Пророка Мухаммеда. Снаружи напоминает мечеть 13-15 веков в Болгарах (Татарстан). Мечеть в Шыгырдане — 7-ая (седьмая) по счёту. Но это не рекорд: в селе Средняя Елюзань Пензенской области мечетей аж 11 (одиннадцать).
Кашни кунах Тӗп пасар умӗнче иртме тивет. Ирхине унта яланах ялтан килнӗ кинемейсемпе хӗрарӑмсем, арҫынсемпе стариксем йывӑр кутамккисене йӑтса килсе лараҫҫӗ те сутаҫҫӗ. Уйрӑмах ҫулла тата кӗркунне нумаййӑн вӗсем. Пасар умӗнче мӗн сутнине ӑнлантарма та кирлӗ мар пулӗ: сӗт-турӑх, ҫу, какай, панулми, пахча ҫимӗҫ… Пӗр сӑмахпа, темӗн те пӗр: ыхраран пуҫласа хур таранах. Ялтан вӗсем сӗте темиҫе кӗленче тултарса килеҫҫӗ. «Нивушлӗ йӑлтах сутса пӗтереҫҫӗ? Нивушлӗ ҫынсем палламан ҫынсенчен сӗте ним хӑрамасӑрах туянаҫҫӗ?
Ӗнер пирӗн республикӑра строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрне 32 ҫулти Владимир Михайлова ҫирӗплетнине эпир маларах пӗлтернӗччӗ-ха. «Ҫамрӑксене эпир шаннӑ, шанатпӑр, малашне те шанӑпӑр!» — тенӗ ҫӗнӗ министра ырӑ сунса Михаил Игнатьев Элтепер.
Владимир Михайлова яваплӑ тилхепене тыттарнине массӑллӑ информаци хатӗрӗсем те, ҫавсен хыпарӗсемпе паллашакансем те тӗрлӗрен йышӑнчӗҫ. Паллашар-ха вӗсенчен хӑшӗсемпе.
Белоруссире пурӑнакан Дмитрий Михлеев кинорежиссера Чӑвашра курман-илтмен ҫын теме ҫук. Юлашки хут вӑл пирӗн тӑрӑха тӑватӑ ҫул каялла килсе кайрӗ, Шупашкарти кинофестиваль программипе килӗшӳллӗн хӑйӗн тӗрлӗ ҫулта ӳкернӗ фильмӗсене кӑтартрӗ, пултарулӑх вӑрттӑнлӑхӗсем ҫинчен каласа кӑтартрӗ. Астӑватӑп, ӑна уйрӑмах телевидени журналисчӗсем «юратса пӑрахрӗҫ», юлашки хыпарсенче чӑвашла тата вырӑсла вӑрӑм интервьюсем кӑтартрӗҫ, тӳрӗ эфир йӗркелесех «кӗрлерӗҫ». Шӑпах ҫав тӗле Чӑваш кӗнеке издательствинче Дмитрий Никаноровичӑн «Ось земли» ятпа повеҫсемпе калавсен тата киносценарисен пуххи пичетленсе тухнӑччӗ, ун пирки те пичетпе телевидени ҫӑвара шыв сыпса лармарӗ.
(Из путевого дневника краеведа)
К ветерану Великой Отечественной войны и мирного труда Ивану Ефимовичу Ефимову я попал попутно с режиссером Чувашского телевидения Алексеем Енейкиным. Алексей на ТВ ведет передачу о ветеранах войны и вот он договорился с ним, фронтовиком из села Ходары Шумерлинского района, о деловой встрече.
Родился сержант Ефимов 4 апреля 1921 года, ему уже более 95 лет. Он бодр, в справном здравии и отличной памяти. Весь день ожидавший телевизионщиков ветеран быстро собрался и вышел на улицу.
-2.7 °C
